رونمایی از طرح جامع تاریخ شفاهی استان خوزستان

درمراسمی آئین‌ اختتامیه‌ هفته‌ هنر انقلاب اسلامی درخوزستان که درمورخ 26 فروردین 1394 درشهرستان اهواز درمحل استانداری خوزستان برگزار شد از طرح جامع تاریخ شفاهی استان خوزستان رونمایی شد. سخنران اصلی این مراسم غلامرضا درکتانیان کارشناس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و عضو انجمن تاریخ محلی ایران بود. وی دراین مراسم که بمناسبت تجلیل از هنرانقلاب اسلامی برگزارشده بود ابتدا بااشاره به فرمایش‌حضرت امام‌خمینی(ره)در این خصوص که فرمودند:«خون پاک هنرمندان شهید؛سرمایه زوال‌ناپذیرهنراست‌»گفت رسالت هنرمند دراین است که درخصوص قالب و مضمون آثارخود احساس تعهدکرده ومعارف دین مبین اسلام را ترویج ومنتشرکند و آنها را در افکاربشری ماندگارو‌جاودانه‌سازد.مؤلف‌تاریخ انقلاب اسلامی‌در‌دزفول ادامه داد آنچه که امروز بارمسئولیت محققان و پژوهشگران متعهدوانقلابی را دوچندان می‌کندپرداختن به زوایای مختلف انقلاب اسلامی بمنظورانتقال صحیح و درست آن برای نسل های آینده است. عضو انجمن تاریخ محلی سپس دراهمیت وضرورت طرح جامع تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در استان خوزستان گفت تاریخ شفاهی قدمتی به دیرینگی تاریخ بشری دارد یعنی ازهمان آغاز که بشر به قدرت تکلم دست یافت،تاریخ شفاهی بخشی از تاریخ انسان ها بوده است.درصدراسلام تاریخ شفاهی تنها منبعی بودکه درانتقال سنت،حدیث و تاریخ به مسلمانان کمک کرد.
تحولی که در سده جدیددراین زمینه روی داده،استفاده از تکنولوژی از جمله ابزارصوتی وتصویری درثبت وقایع تاریخی می باشد.
تاریخ شفاهی ازمهمترین واساسی ترین روش های تاریخ نگاریمعاصراست که دربازجست و تدوین شواهدومدارک لفظی‌وبیانی نقش عمده ای ایفا می کند ومقدمه ای برتاریخ مکتوب بوده وشناخته شده‌ترین برنامه ثبت اطلاعات است چرا که مورخ با صحنه سازان یک جریان تاریخی‌طرف‌است،با افرادی که دربطن یک حادثه بوده‌اند. وی افزود انقلاب شکوهمنداسلامی دارای برکات و ارزش های بسیاری برای مردم ایران بودکه برخی ازاین برکات بلافاصله بعداز پیروزی انقلاب اسلامی برای اقشارمختلف محقق شدوبرخی از آنها نیز به مرور زمان مشخص شده و یا خواهدشد.یکی ازبرکاتی که انقلاب اسلامی بخصوص در سه دهه اخیربرای ما به ارمغان آورده،رشدوشکوفایی تاریخ شفاهی وخاطره نویسی بصورت جامع و فراگیرمی‌باشد. ناگفته پیداست که علت این توجه ورشد به جهت حضورو تأثیرونقش فرد درجامعه می باشد که این رویکردازانقلاب مشروطه آغازودرانقلاب اسلامی و دوره دفاع مقدس به ثمرنشست واینک بارونمایی ازطرح تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در خوزستان ما شاهدرشدوبالندگی درعرصه تاریخ شفاهی در استان خواهیم بودوبه تحقیق این روز را تاریخ درحافظه خودثبت خواهدکرد. از دستاوردهای تاریخ شفاهی علاوه از ابزار کلی برای کسب اطلاعات و دانش،رواج وارتقاءاندیشه درفرهنگ جامعه ومشارکت فعال افراد مختلف درگردآوری وتنظیم تاریخ می باشد.اجرای این طرح با پشتوانه مطالعاتی وپژوهشی انجام خواهد شد. درانجام این طرح دررابطه با هر واقعه ورویدادتاریخی مصاحبه گر به جستجوی ویژگی یا ویژگی های آن دوره می پردازدوتفاوت در ویژگی،تفاوت در روش را هم پیش می آوردونتایج مفیدوارزشمندی را به دنبال خواهد داشت.تنهادراثریک مصاحبه فعال است که می شود حدسیات وعناصرپنهان را از بین لایه های مختلف یک واقعه آشکارنمودکه دراین طرح تلاش خواهدشد با مصاحبه های اکتیو وفعال به این مهم دست یافت.
اطلاعات بدست آمده دراین طرح علاوه برتدوین و تنظیم تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی خوزستان،می‌تواند‌برای‌محققان‌و‌پژوهشگران رشته های تاریخ،علوم‌اجتماعی،جامعه‌شناسی،مردم شناسی،علوم سیاسی و سایرعلوم مورد استفاده واقع گردد.مهمترین مبحث در تهیه طرح تاریخ شفاهی و اصلی‌ترین فعالیت‌آن،تهیه موادتاریخ شفاهی توسط مصاحبه گراست ودرواقع مصاحبه کلیدتاریخ شفاهی است که دراین طرح تلاش خواهدشد افرادی مجرب برای انجام مصاحبه انتخاب شوند چراکه مصاحبه با افرادی که بازیگریک حادثه و برنامه‌ریز یک واقعه بوده‌اند ممکن است بیشتراز مقالات مطبوعات و یا حتی کتب، قابل اعتمادباشند البته هدف مصاحبه‌گردر تهیه مواد تاریخ شفاهی پیدا کردن قهرمان واقعه نیست بلکه هدف کشف و شناخت زوایای تاریک یک رویداد‌و‌واقعه از جریان مبارزه است واین می‌تواند به آشکارساختن وقایع وحوادث گمشده وکشف حلقه های مفقوده کمک نماید.
درانجام این طرح تأکیدفراوان برلزوم داشتن اطلاعات کافی از فرد ووقایع مورد بررسی خواهدشدو درکنارآن آموزش روش های مصاحبه تاریخ شفاهی نیز از الزامات و پیش نیازهای کار است که البته این کارخوشبختانه در شهرهای مختلف استان ازقبل آغازشده وکلاس های مختلفی بصورت کارگاه آموزشی برگزار شده است.بازهم باید براین نکته پافشرد که هنرمصاحبه نقش حیاتی درموفقیت کارتاریخ شفاهی دارد. باعنایت به کهولت سن بسیاری از افراد مطلع ازوقایع انقلاب اسلامی درخوزستان انشاالله ترتیبی اندیشیده خواهدشد که انجام مصاحبه های تاریخ شفاهی با این افراد درالویت قرارگیرد.
درپایان این مراسم ضمن رونمایی از طرح جامع تاریخ شفاهی استان خوزستان از هنرمندان انقلاب اسلامی استان خوزستان از جمله غلامرضا درکتانیان به عنوان مولف کتاب «تاریخ انقلاب اسلامی در دزفول» با اهداء هدایا و لوح تقدیر قدردانی شد.لازم به ذکراست که این طرح برای اولین بار در کشور دراستان خوزستان کلیدخورده است.