دکتر عبدالمهدی رجایی

دکتری: تاریخ محلی دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۲
کارشناسی ارشد: تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۷۸
کارشناسی: زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، ۱۳۷۵

گنجینه عکاسی اصفهان

گنجینه عکاسی اصفهان بی شک یکی از ابزارها برای تکمیل کار مورخ، عکاسی است. با کمک یک تصویر می توان به داده ها و اطلاعاتی رسید که در چند صفحه توصیف کتاب نیز نمی گنجیدند. خوشبختانه به دلیل علاقه شدید ناصرالدین شاه به عکاسی، مدت کوتاهی پس از تولد این صنعت، عکاسی با تمام لوازم آن به ایران نیز وارد شده و به سرعت در سطوح بالای جامعه ایرانی راه خود را باز کرد.
بی شک یکی از ابزارها برای تکمیل کار مورخ، عکاسی است. با کمک یک تصویر می توان به داده ها و اطلاعاتی رسید که در چند صفحه توصیف کتاب نیز نمی گنجیدند. خوشبختانه به دلیل علاقه شدید ناصرالدین شاه به عکاسی، مدت کوتاهی پس از تولد این صنعت، عکاسی با تمام لوازم آن به ایران نیز وارد شده و به سرعت در سطوح بالای جامعه ایرانی راه خود را باز کرد. همین فرایند موجب شد ایران از نظر دارا بودن عکس از دوره قاجار بدین سو، کشوری غنی به حساب آید. خارجیانی که در این مدت از ایران دیدن کرده یا در ایران زیسته اند، بسیار بر این فرایند کمک کرده اند. ارنست هولستر ، سورگین و آنتوان خان سه تا از آنها می باشند.  جالب است بدانیم تا پیش از اختراع عکاسی، سیاحانی که به ایران می آمدند با کشیدن پرتره، و یا طراحی از مناظر و ابنیه، تصاویری از ایران آن روزگار و آدم هایش برای ما به یادگار نهاده اند. از سفرنامه های عصر صفوی بگیرید تا پاسکال کست و اوژن فلاندن که در زمان محمدشاه به ایران وارد شدند. همگی تصاویری دلنشین از ایران آن روزگار دارند که اگر این تصاویر نبود، تصور بعضی جاها و شهرها کاری مشکل می نمود. 

خانم دیولافوا از اولین سیاحانی است که در سطح خارج از دربار به عکاسی پرداخت. در سال 1298ق / 1881م  عکس های او بسیار ابتدایی و مانند طراحی می باشند، واگر خود در سفرنامه اشاره نکرده بودکه مثلاً سه پایه عکاسی را گذاشته و مردم اطراف ما جمع شده و خواهان گرفتن عکس می شدند، شاید ما نمی دانستیم  که تصاویر موجود در سفرنامه او به نام (ایران، کلده و شوش) عکس باشند و گمان می کردم از همان طرح های همیشگی می باشند. در این میان بعضی شهرهای کشورمان از نظر گنجینه عکاسی غنی تر و پربارتر از باقی هستند. بی گمان پس از تهران که پایتخت بود و عکس های بسیاری از دربار و بناهای آنجا باقی مانده است، اصفهان بالاترین گنجینه عکس قاجاری را دارا می باشد. این مقام به همت و ذوق یک عکاس آلمانی است به نام ارنست هولستر  که در دوره ظل السلطان در تلگراف خانه انگلیسی ها در جلفا مشغول کار بود. او در طول مدت 20 سالی که در این شهر به سر می برد، با دوربین شخصی خود به تصویر برداری از مناظر و مردم شهر پرداخت. گنجینه نگاتیوهای او سال ها بعد یافت شده و اولین بار در سال 1355 به کوشش محمد عاصمی تعداد زیادی از این مجموعه  در کتابی تحت عنوان « ایران در یک صد و سیزده سال پیش» به چاپ رسیدند. حدود 98 درصد این عکس ها مربوط به شهر و مردم اصفهان بودند. اما این کتاب به سرعت کمیاب شد و سرانجام در سال 1387 خانم پریسا دمندان این کتاب را پس از بازسازی عکس ها و احتمالاً انجام یک گزینش در آنها، به صورت کتاب دیگری تحت عنوان « هزار جلوه زندگی» به چاپ رسانید.  خانم پریسا دمندان پژوهشگر عکاسی است که حوزه مطالعاتش را بر روی اصفهان متمرکز کرده است. آثار او موجب غنا و ارتقای گنجینه عکاسی اصفهان گردیده است.
+ دوشنبه ۵ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۲۴
نظرات
دکتر عبدالمهدی رجایی
دکتر عبدالمهدی رجایی، آنتوان سورگین عکاس روسی است که از اواخر قاجار تا اواسط دوره رضاشاه در تهران مغازه عکاسی داشت. در متن بالا به اشتباه دو نفر درج شده است در حالی که یک نفر است.
یکشنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۰۹
نظر شما
نام:
ایمیل : * نمایش داده نمی‌شود
نظر شما: