جغرافیا و تاریخ (پیوند مرزها)/ تلاش برای برطرف کردن «شکاف بزرگ» میان تاریخ و جغرافیا
پس از حدود بیش از یک سده، «جغرافیا و تاریخ» نخستین کتابی است که به طور جامع وابستگی متقابل دو رشته را مورد بررسی قرار می‌دهد. آلن بیکر، عالم جغرافیای تاریخی، صاحب شهرتی جهانی است که در سال 1998 به دلیل خدمات علمی‌اش در این عرصه به افتخار دریافت نشان شوالیه نخل فرهنگستان فرانسه نائل آمد. جغرافی‌دان تاریخی برجسته جهانی و استاد عالی‌رتبه بازنشسته دانشگاه کمبریج، در این کتاب کانون توجه خود را مورخین آمریکای شمالی، بریتانیا و فرانسه قرار می‌دهد، اما چشم‌اندازی جهانی و میان‌رشته‌ای بر نظریه و عملکرد جغرافیای تاریخی و تاریخ جغرافیایی را در نظر دارد. وی در این کتاب، از نظریات آزموده شده در همایش‌های تخصصی جغرافیایی و تاریخی و ایده‌های پژوهشگران جهانی در این دو حوزه بهره می‌برد. وی دیدگاه‌های مورخان را دربارة ارتباط رشته آنان با جغرافیا و نظریات جغرافی‌دانان را در خصوص رابطه رشته ایشان با تاریخ، تحلیل می‌کند.
همچنین، در جای مناسب آن، جغرافیاهای محلی و تاریخ‌های فضایی، جغرافیاها و تاریخ‌های محیطی، جغرافیاها و تاریخ‌های چشم‌انداز، و جغرافیاها و تاریخ‌های منطقه‌ای مورد کنکاش قرار می‌گیرد. البته بیکر بحث‌های خود را در این کتاب با شواهد عینی و اسناد معتبر، مستند می‌سازد. در واقع آلن بیکر، در جستجوی یافتن راهی برای برطرف کردن «شکافی بزرگ» میان تاریخ و جغرافیا است و در این مسیر اصول بنیادی را شناسایی می‌کند که جغرافیای تاریخی را نه تنها به تاریخ، بلکه به جغرافیا ارتباط می‌دهد، پژوهشی شگرف که «سرآغازی نوین» برای این پیوند محققان تلقی می‌شود.
کتاب حاضر مشتمل بر شش فصل است:
فصل یکم روابط بین جغرافیا و تاریخ که به مقاصد، میراث گذشته، مورخان و جغرافیا و جغرافی‌دانان و تاریخ پرداخته است.
فصل دوم با عنوان جغرافیاها و تاریخ‌های محلی به موضوعات گفتمان محلی در جغرافیا، پراکندگی‌های جغرافیایی، انتشارات فضایی، جغرافیای تاریخی، جغرافیای زمان و جغرافیاهای کرانمندی زمان، و همچنین تاریخ‌های فضایی، تاریخ‌های محلی و تاریخ جغرافیایی اختصاص یافته است.
فصل سوم: «جغرافیاها و تاریخ‌های محلی»، مباحثی همچون گفتمان محیطی در جغرافیا، جغرافیای تاریخی، بوم‌شناسی تاریخی و تاریخ محیطی، جغرافیای محیطی تاریخ، درک محیط‌های طبیعی: جغرافیاشناسی تاریخی را مورد واکاوی قرار داده است.
فصل چهارم «جغرافیاها و تاریخ‌های چشم‌انداز»، گفتمان چشم‌انداز در جغرافیا، ارتباط‌های میان‌رشته‌ای و بازنمایی‌های چشم‌انداز، ساخت چشم‌اندازها، معنای چشم‌اندازها، یادمان و هویت در چشم‌اندازها را بررسی کرده است.
فصل پنجم «جغرافیاها و تاریخ‌های منطقه‌ای» به موضوعات گفتمان منطقه‌ای در جغرافیا، جغرافیاهای منطقه‌ای تاریخی، تاریخ‌های منطقه‌ای و ناحیه‌ای، تاریخ‌ها در مکان، جغرافیاها در زمان: اطلس‌های تاریخی اختصاص یافته است.
و آخرین فصل کتاب با عنوان «تأملات» با نگاهی به گذشته، جغرافیای تاریخی و تاریخ، جغرافیای تاریخی و جغرافیا، تاریخ‌های مکان، دورنمایی از آینده را پیش روی خوانندگان قرار داده است. کتاب «جغرافیا و تاریخ (پیوندها و مرزها)» نوشته الن. اچ. بیکر توسط مرتضی گودرزی به فارسی برگردانده شده و به همت انتشارات پژوهشکده تاریخ اسلام منتشر شده است. این کتاب در 374 صفحه مصور، و با قیمت 16000 تومان در اختیار علاقمندان این حوزه قرار گرفته است.