کتاب تاریخ ملازاده در شرح‌ برخی مزارات بخارا است‌.دربـارهء‌ مزارات شهرها، آثاری دیـگر نـیز در دست است.برخی از اهل فضل مقیم شهرهای مختلف جامعهء اسلامی،اقدام به تدوین کتاب‌هایی در شناسایی و معرفی مزارها و صاحبان معروف‌ آنها می‌نموده‌اند.مهمترین انگیزه‌ای‌ که ایشان را به تألیف چنین کتابهایی‌ برمی‌انگیخت ایـن بود که برخی از شهرهای بزرگ اسلامی،چون محل تجمع و استقرار حلقه‌ها و کانون‌های فرهنگی و علمی و فعالیت اهل دعوت و تبلیغ آن زمان بوده‌‌ است‌،اغلب بسیاری چهره‌های مهم و رهبران فکری در آن شهرها جمع می‌شده‌اند. بـا گـذشت زمان مقابر و مزارات متعلق به این افراد مورد احترام عامه مردم،در شهر متراکم می‌شده است،به‌ نحوی‌ که امکان شناسایی دقیق آنها دشوار شده،و لذا گاه‌ وجود مقابر آنان در شهرها بـدست فـراموشی و نسیان سپرده می‌شد،درحالی‌که نام‌ آنها زنده و مورد استناد و با توسل مردم بوده‌ است‌.
لذا برخی از اهل فصل با تحریر کتاب‌هایی موسوم به«مزارات»،سعی در توجه دادن‌ و یاد آوری نشان و اسـامی مـقابر هریک از بزرگان مزبور در شهر داشتند.تا زیارت‌ قبور‌ آنان‌ را احیاء کنند.
لذا اکنون‌ کتاب‌هایی‌ درباره‌ تاریخ مزارات شهرهای مختلف در دسترس ما است‌ که علاوه بر ارائه نشانی قبور رجال و دانشمندان و اهـل سـیاست و کـمال یک شهر‌،به‌‌ نوعی‌ بـسیار اخـبار و روایـات و اطلاعات دربارهء حیات فرهنگی و اجتماعی‌ و مذهبی‌‌ آن شهرها،ارائه می‌دهند،که در نوع خود مغتنم و ارزشمند است.شاید این گونه کارها را بتوان در کنار‌ تـاریخ‌ شـهرها‌ از مـنابع«تاریخ محلی»مناطق محسوب کرد.
برای مطالعه این مقاله فایل پیوست را دانلود نمایید