راه‌اندازی نخستین کارخانهء قند ایران در کهریزک، نتیجهء کوشش و تحقیقی بود که از سال 1892-1896 م/1310-1313 ق صورت گرفت. امتیاز کارخانهء قند در سال‌ 1889 م/1307 ق به اتباع بلژیک داده شد. این کارخانه با نظارت کارشناسان این کشور و با سهام مشترک ایرانیان و بلژیکی‌ها راه‌اندازی شد و در مراحل اولیه نیز آشکار شد که دولت‌ بلژیک و مسئولان ایرانی باید از کارخانه حمایت کنند. با وجود کارشناسی کم‌وبیش‌ عمیق، این کارخانه نتوانست بیش از چهار سال دوام بیاورد و تعطیل شد.این مقاله می‌کوشد نخست به مسائل و روند تاریخی شکل‌گیری کارخانهء قند از زمان گرفتن امتیاز تا ورشکستگی‌ آن بپردازد و در ادامه، ترجمهء مجموعه اسناد مربوط به تحقیقات مهندسان و کارشناسان‌ بلژیکی در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد.