تاریخ محلی کهگیلویه و بویر احمد

پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳

نوشته ای که در پیش رو دارید و خواهید خواند ، دستاورد شور و دلبستگی است که به زنده نمودن فرهنگ و آئین باستانی سرزمینی دارم که سالهای درازی از عمرم را در میان کوهستانهای بلند و دشتهای پهناور و گسترده و سرسبز آن همراه با شادی و ناشادی و درد و رنج و رسایی و نارساییهای زندگی سپری کرده ام.

فرستنده: دکتر ولی‌الله مسیبی
نگارنده: نورمحمد مجیدی کرایی
نگارش: آبان ۱۳۹۳

ژرف نگری و خواندن بخشهای و فرگردهای این ماتیکان خوانندگان پویا و پژوهنده را بر خواهد انگیخت که فراهم آورنده در انجام این یادبود فرهنگی پذیرای چه مایه از جان و توان خویش در گشت و گذارها و پژوهش و پرسشها از آگاهان و دانندگان ایلی گذاشته تا این اثر را به گونه ای چنین گردآورده است. برای نویسنده مایه سرافرازی و سربلندی است که در دنبال کارهای فرهنگی پیشین خویش توانسته است این یادبودنامه را که نمایانگر زندگانی و فرهنگ پیشینیان ایلات آستان است پیشکش به جویندگان و رهروان دانش قومی بنمایم ،‌ چه نگارش چنین یادبودهایی خواهد توانست که ناشکفته های تاریخ باستانی از یادرفتگان و فراموش شدگان ایلی را که بازگفت هر داستانی از آن گنجینه پند و اندرزی برای آیندگان خواهد بود بنمایاند تا آیندگان دریابند که گذشتگان آنان چه کسانی بوده و چگونه زندگانی و فرهنگ پربار و پرمایه ای داشته اند. اگر خوانندگان به دیدگاه پژوهشگرانه و جستجونمایانه به خواندن این یادگار نامه که نشان دهنده فرهنگ و سنت آئین دیرین نیاکان آنان است بنگرند دست کم اگر به برگ زدن و خواندن کوتاه آن بپردازند در خواهند یافت که گذشتگان آنان چه مرده ریگ و میراث با ارزشی برای آنان به جای گذاشته اند ؛ زیرا فرهنگ گذشتگان ایلی فرهنگی برخاسته از میان قومی بوده که دارای بن و ریشه ناب ایرانی و آریایی بوده است و چنانچه تاریخ گواهی می دهد این مردم دارای بهترین منش و دانش والای انسانی بوده اند که داشتن چنین فرهنگی تاکنون این قوم را زنده نگه داشته است. نویسندگان و پویندگان دانش رویدادنگاری و همچنین فرهنگ دوستان ، نیک می دانند که انجام دادن و گردآوردن چنین اثری که بخشی برداشت شده از نوشته های تاریخی و بهره ای نیز پرسشی و پژوهشی است ساده و آسان به دست نخواهد آمدزیرا گردآوری و پاس نوشتاری و جویندگان رویارویی و شنودگی نیاز به آگاهی و شکیبایی و پشتکاری دارد چنان که نگارنده در این راستا رنج دید و بازدیدهای فراوانی را بر خویش همراه نموده ، پیاده پا بودن اینکه پولی در کیسه و نانی در توشه دان داشته باشد به هر جایی از آبادیها و روستاها و در زیر سقف و پوشش هر چادر سیاهی جای گرفته و دردسرآفرین مردان و زنان سالمند ایلی شده تا از کان زرین یادبودهای گذشتگان ایلی که در سینه هر پیرزن و پیرمردی پاس شده و نگهداری گردیده بهره مند گردم ،‌چه بازگفت و شنودن آن همه گنجینه های نهفته شده در سینه این گران مایگان خواهد توانست که آموزه ای برای شناخت بهتر و بیشتر آئین و نهادهای والای گذشتگان ما بوده باشد که دسترسی و ارزیابی هر یک از آنان می تواند که در باروری و دانش یابی و سازندگی آیندگان پربار بوده باشد. در اینجا شایسته می دانم که از راهنمایی همسرگرامی خود بانو پریوش جاویدی پارسی جانی فرزند روانشاد خلیل خان جاویدی کلانتر پیشین (ایل جاوید ماهوری) که به گواهی مردم سالمند ایل خودکلانتری مردمدار و فرهنگ دوست بوده که هنوز یادبودهای این روش نیک و ارزنده اش زبانزد پیرسالان و بزرگان ایل ممسنی است سپاس گو بوده باشم و یادآور شوم که همسر گرامی نگارنده بانو پریوش جاویدی دست کم نیمه عمر خویش را در میان کوهستانهای سخت و بدگذر ممسنی به آموزش و یاددادن درس به نوباوگان ایلات ممسنی به پایان رسانیده که با نگرش به این کار ارزنده بر خویش بایسته می دانم که از چنین همسر فداکار و مردمداری سپاس گو بوده باشم ؛ چه ستودن کار چنین زنانی خواهد توانست در برانگیختن دیگر زنان فرهنگی سودمند بوده باشد. سخن درخورگفتن و یادآوری این است ، که در تایپ و حروفچینی این کتاب دو بخش نوشتنی را می بینیم که هر یک به گونه ای (خرد و درشت) نوشته شده اند ، و این دوگانگی تایپی و نگارشی از سر و بر و زیر یا بنا به قواعد صرف و نحو عربی (ضمه ، کسره و فتحه ) می باشد که با نگرشی به چنین دشواری و ناآشنایی پارسی دانان ،‌بر آن شدیم که بخشی از این کتاب را که دارای گویش و لهجه (لری) است ، درشت و خوانا همراه با اعراب (سر و زیر و بر ) تایپ نماییم که خوانندگان پارسی زبان از راه اعراب خوانی به مفاهیم لغوی آنان آشنایی یابند. در پایان از زحمات خانم پریچهر شکوهی دختر شادروان امیرقلی خان شکوهی از بزرگان ایل باصری که پذیرای انجام کار ویراستاری و حروفچینی کامپیوتری این کتاب شده سپاسگذار بوده باشم ،‌و همچنین از فرزند ایشان آقای هادی کشاورزنیا که همکاری ارزشمندی در تایپ این اثر نموده تشکر نمایم.
برای دریافت کل مقاله، فایل ضمیمه را دانلود کنید

+ دوشنبه ۵ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۴:۳۸

نظر شما

نام:
ایمیل :	* نمایش داده نمی‌شود
نظر شما: