اللهیار صالح فرزند میرزا حسن خان مبصر الممالک کاشانی کـه‌ بـه‌ سـال‌ 1276 در آران زاده شد و در فروردین 1360 در گذشت از رجال قضاء و دیوان و سیاست‌ بود. چون در خرداد 1326 موقتا از کارهای دولتی کناره گـرفت به گردآوری‌ اطلاعات‌ تاریخی و ادبی دربارهء‌ کاشان‌ از میان منابع و متون گذشته پرداخت.قـصدش بر آن‌ بود کـه کـتابی راجع به شهر کاشان بنویسد.او در راه این هدف هم به کتابخانه‌های مهم آن دوران(مجلس-ملی-ملک‌) مراجعه می‌کرد و هم از مجموعه‌های دانشمندان و افواه آنان بهره برمی‌گرفت.هرچه‌ می‌یافت آنها را ذیل عنوان مناسب در دفتری بـه قطع خشتی به ضبط در می‌آورد. تعداد این دفاتر به پنج‌ مجلد‌ رسیده و جمعا بالغ بر 1319 صفحه شده است.
در آغاز نخستین دفتر نوشته است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
-چهارشنبه 25 آذر 1326 شمسی-از این تاریخ شـروع مـی‌کنم به ضبط‌ مطالب‌ قابل توجهی که‌ راجع به احوال مشاهیر رجال و وقایع تاریخی و اوضاع طبیعی شهرستان کاشان- مولد عزیز خودم-دیده یا شنیده‌ام،یا بعد از این ممکن است دسترسی بـه آنـ‌‌ حاصل‌ کنم.در ثبت و ضبط این مطالب فعلا رعایت ترتیب را آن طور که شایسته‌ است نمی‌کنم.تا روزی که به خواست خدا موفق شوم آن را مطابق قاعده تدوین‌‌ نموده‌ به‌ شکل کتابی در آورم و اسـم‌ آنـ‌ را‌ کتاب کاشان بگذارم یا دار المؤمنین‌ کاشان.»
تاریخ یادداشت برداری دفتر پنجم 23/1/1338 است و بر صفحهء آغازین آن‌ نوشته است‌«یادداشت‌ها‌ و مدارک‌ جمع آوری شده به قصد تألیف کتاب کاشان‌».
برای مطالعه این مقاله فایل پیوست را دانلود نمایید