امکان شناخت شاخصه‌ها و برجستگی‌های کهن اقوام‌ مختلفی که‌ از دیرباز در جامعه‌ دیرپای‌ ایـران می‌زیسته‌اند و از این‌ دست،هـیئت فـرهنگی مدنی جامعه ما را رقم زده‌اند حائز اهمیت‌ است.ازاین‌رو در زمرهء آثار مکتوبی که در زمینه بررسی ویژگی‌های‌ منحصر به فرد هر منطقه‌ مفید فایده تلقی می‌گردد تاریخ‌های‌ محلی است.گرچه آثار عـجم را نمی‌توان تماما تاریخ محلی دانست، لیکن برخی از ویژگی‌های تاریخ‌های محلی را داراست.در آثار عجم عمدتا به توصیف آثار‌ باستانی‌ پرداخته شده هر چند بخش‌ «شیرازنامه»آن شایان توجه است.
«آثار عجم توسط مـحمد نـصیر حسینی شیرازی مشهور به فرصت و ملقب به فرصت الدوله 1339-1271 هـ.ق.نگاشته‌ شده است‌.این‌ کتاب چندی قبل توسط دکتر منصور رستگار فسایی تصحیح و تحشیه شده است.
فرصت الدوله شیرازی بنا به اظـهار خـود در سال‌های پایانی‌ سلطنت ناصری،یعنی در سال 1307 هجری‌ قمری‌ دستور نقشه‌برداری و تهیه تصاویر از آثار باستانی و نقش‌های قدیمی و تعیین فاصله مناطق از یکدیگر،آنهم عمدتا در فارس را از مقامات‌ دولتی قاجار دریافت نمود.1
بـراساس آنـچه از مطالب‌ کتاب‌ مستفاد‌ می‌شود،فرصت الدوله‌ در گام‌ نخست‌ شروع‌ به مسافرت و نقشه‌برداری کرد،لیکن زمانی‌ که یادداشت‌های خود را به تهران فرستاد بنا به دلایلی آن‌ یادداشت‌ها از بین رفت‌‌2،بـه‌ هـمین‌ دلیـل پس از مدتی،ظاهرا در 1311 هجری‌ قمری‌ مـجددا اقـدام بـه مسافرت و نگارش در سطحی‌ وسیع‌تر نمود.3سختی و صعوبت قضیه و دوباره نویسی با توجه به‌ نداشتن و فقدان‌ مطالب‌ اولیه‌،بر اهمیت این کـتاب افـزود.
برای مطالعه این مقاله فایل پیوست را دانلود نمایید