علی‌رغم وجود اطلاعات بسیار از گذشته نزدیک،پاره‌ای‌ساز و کارهای آن در تولید و انتقال اسناد پیوسته‌ مورد نقد و توجه قرار گرفته است. در این میان اسناد شنیداری یا همان تاریخ شفاهی، با وجود توانایی‌های‌ آشکار در انتقال اطلاعات مفید و تا حدودی کارساز، هنوز مورد ارزیابی جدی قرار نگرفته است. از یک‌سو جایگاه نظری آن در حیطه فلسفهء وجودی این شیوهء انتقال خبر نیاز به وارسی و تحلیل اساسی دارد. و از سوی‌ دیگر، عدم راهیابی، جایابی و بهره‌گیری از این شق از روایات در بازنمایی گذشته میان محافل دانشگاهی ایران‌ محل تأمل است. از این رو، به نظر می‌رسد بررسی این دو مسئله، که از اتفاق لازم و ملزوم هم نیز هستند، می‌تواند در راهگشایی، ورود اسناد شفاهی و بهره‌گیری بهتر از تاریخ شفاهی در گفتمان تاریخی کشور نقش‌ اساسی داشته باشد. این مقاله حول دو محور مذکور، سعی در گرهگشایی و گره‌نمایی اشکالات و مشکلات‌ تاریخ شفاهی از این منظر را دارد.